Kocaeli'de Cumhuriyet Meydanı, Zonguldak'ta İstasyon alanı: birçok şehirde 1 Mayıs kutlamaları
Türkiye'nin birçok kentinde işçi ve emekçiler sokağa çıktı. Zonguldak'tan Kocaeli'ye, Edirne'den, Muğla'ya, Çorum'dan Rize'ye kadar birçok kette "Yaşasın 1 Mayıs" sloganları yükseldi.
1 Mayıs İşçi Bayramı nedeniyle Türkiye'nin birçok kentinde yüz binlerce emekçi alanları doldurdu. Sendika ve sivil toplum örgütleri öncülüğünde düzenlenen kutlamalarda "OHAL kaldırılsın", "İhraç edilen emekçiler işlerine iade edilsin" sloganları yükselirken, şeker fabrikalarının özelleştirilmesine tepki gösterildi.
Eskişehir'de sendika ve sivil toplum örgütleri Şeker mahallesinde bulunan Büyükşehir Belediyesi Opera Binası önünde toplandı. CHP Milletvekili Utku Çakırözer, Odunpazarı Belediye Başkanı CHP'li Kazım Kurt, Tepebaşı Belediye Başkanı CHP'li Ahmet Ataç'ın da aralarında bulunduğu yaklaşık bin 500 kişiyi aşkın kişi, Kazım Taşkent Eskişehir Şeker Fabrikası'na doğru yürüyüşe geçti. Kitle sık sık "Şeker vatandır, vatan satılamaz", "Şekeri satanı biz de satarız" sloganlarını haykırdı. Yürüyüşün ardından konuşma yapan Şeker-İş Şube Başkanı Hamit Dokuzlar, 1 Mayıs İşçi Bayramı'nda işçilerin sevinçten mahrum olarak boynu bükük bir şekilde baharı yaşadıklarını dile getirdi.
ŞEKER FABRİKALARININ ÖZELLEŞTİRMESİNE TEPKİ
Binlerce şeker işçisinin yıllardır emeğiyle değer üretmenin, alın teriyle kazanç arayışında ve çabasında iken bir anda özelleştirmenin soğuk nefesiyle adeta şoka girdiğini belirten Dokuzlar, "Özelleştirme planlanan 14 şeker fabrikasından 11 tanesi özelleştirilmiş, 3 tanesinin ihale süreci devam etmektedir. Kapanacak şeker fabrikalarından ortaya çıkacak şeker açığı nişasta bazlı şekerler ile kapatılmaya çalışılacak. Bu mücadelemiz nişasta bazlı şeker lobisi denilen sentetik bazlı zehrin eline düşmemesi içindir" dedi.
Yapılan konuşmaların ardından kürsüden beyaz güvercinler uçuruldu.
1 Mayıs Çorum'da DİSK ve KESK öncülüğünde düzenlenen miting ile kutlandı. Pir Baba Çamlığı önünde toplanan yaklaşık bin 500 kişi, Gazi Caddesi'nden yürüyüşe geçti. Kortej, “Yaşasın 1 Mayıs” sloganları atarak Hürriyet Meydanı'nda bulunan saat kulesine kadar yürüdü. 1 Mayıs kutlama etkinlikleri yapılan basın açıklamasının ve çekilen halaylarla sona erdi.
Kırıkkale'nin Lüleburgaz ilçesinde Petrol-İş, Kristal-İş, Şeker-İş, DİSK'e bağlı Gıda-İş, Emekli Sen ve Eğitim Sen’in öncülüğünde 1 Mayıs kutlamaları için kitle bir araya geldi. Eski Hükümet Konağı önünde toplanan kitle Kongre Meydanı'na yürüdü. Petrol-İş ve Kristal İş’e üyelerinin yoğun katılımıyla kutlanan 1 Mayıs’ta Alpullu Şeker Fabrikası'nın özelleştirilmesi protesto edildi. İşçilerin talepleri arasında OHAL'in ve grev yasaklarının kaldırılması, KHK ihraçlarının göreve iade edilmesi var.
Muğla'da, 13 ilçeden işçilerin katılımıyla 1 Mayıs kutlandı. Kutlamaya yurttaşlar yöresel kıyafetlerini giyerek geldi. Muğla Büyükşehir Belediyesi Sosyo Kültürel Alanı'nda bir araya gelen işçiler, yapılan konuşmaların ardından yerel sanatçılar konser verdi.
Muğla'nın Menteşe ilçesinde düzenlenen 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarında da Tertip Komitesi'nin çağrısı üzerine binlerce kişi, Atatürk Stadyumu altındaki boş arazide araya geldi. 1 Mayıs'a ilişkin "İnsanca, özgürce, kardeşçe yaşam" adı altında yürüyüş düzenlendi. Kutlama boyunca, "Faşizme karşı omuz omuza", "OHAL kaldırılsın", “Direne direne kazanacağız”, "Yaşasın 1 Mayıs", "Susma sustukça sıra sana gelecek" sloganları yükseldi.
Manisa’daki 1 Mayıs kutlaması da Emek ve Demokrasi Güçleri’nin çağrısı ile gerçekleşirken, Tarihi Manisa Hamamı önünde bir araya gelen işçi ve emekçilerin kortejler eşliğinde yürüyüşü ile başladı. Kitlenin sık sık “Soma’nın hesabı sorulacak” ve “Kaza kader değil cinayet” sloganları atarak gerçekleştirdiği yürüyüş, sırasında yine Soma’da yaşamını yitiren madencilerin fotoğrafları da taşındı. HDP Van Milletvekili Adem Geveri ve CHP Manisa Milletvekili Tur Yıldız Biçer’in katıldığı yürüyüşte kitle örgütleri ve işçiler pankartları ile mesajlarını verdi. Polis bariyerleriyle çevrili Cumhuriyet Meydanı’na yapılan üst aramasının ardından giren kitleler, alanda 1977 1 Mayıs’ında polis ve faşist grupların saldırısı nedeniyle Taksim’de yaşamını yitiren işçiler için saygı duruşu yaptı.
Manisa Emek ve Demokrasi Platformu adına DİSK Gıda İş Sendikası Ege Bölge Temsilcisi Gürsel Köşe açıklama yaptı. İş cinayetlerinin her geçen gün arttığına dikkat çeken Köse, Soma maden faciasında yaşamını yitiren 301 madenciden sonra verilen tüm sözlere rağmen iş cinayetlerinin önüne geçilmesi yönünde adımların atılmadığını vurguladı. İlan edilen OHAL ile birlikte iş cinayetlerinin daha da arttığına dikkat çeken Köse, iş cinayetlerinin son bulması için gerekli yasal düzenlemelerin ve denetim mekanizmalarının hayata geçirilmesini beklediklerini ifade etti. Köse, iki yıldır ülkenin OHAL ve KHK’lerle Meclis’in baypas edilerek işlevsizleştirildiğini belirterek, “Bakanlar Kurulu yerine Cumhurbaşkanının kararlarıyla yönetilmediğimiz, özgür demokratik bir Türkiye istiyoruz” dedi. Köse, “Diktatör hevesleri ile yasama, yürütme ve yargıyı tek adama bağlayan AKP iktidarını alaşağı etmek için 24 Haziran’a sayılı günler kaldı. Daha fazla bir araya gelmeye, safları sıkılaştırmaya, birlikte omuz omuza kol kola mücadele etmeye, çalışmaya her zamankinden fazla ihtiyaç vardır ve zorunluluktur. Bu nedenle kurtuluş yok tek başına ya hep beraber ya hiç birimiz” ifadelerini kullandı.
Köse’nin açıklamasının ardından kitle hep birlikte çalınan müziklerle halaya durarak kutlamaları sürdürdü. Kitle işçi ve emekçilerin talepleri ile özgürlük ve demokrasi taleplerini sloganları ile haykırırken, “OHAL’e hayır yaşasın 1 Mayıs” ve “Savaşa hayır barış hemen şimdi” sloganları attı. Etkinlik çekilen halayların ardından kitlenin sloganlar eşliğinde dağılması ile son buldu.
Zonguldak'ta İstasyon alanında toplanan sendikalar, sivil toplum örgütleri, siyasi partiler madenci anıtına yürüyüş düzenledi. Binlerce işçinin katıldığı mitingde "Madenler halkındır özelleştirilemez", "Madenlere işçi alınsın", "Faşizme karşı omuz omuza" sloganları atıldı. Düzenlenen mitingde Genel Maden İşçileri Sendikası Başkanı Ahmet Demirci ve Demokrasi Platformu adına Erdoğan Kaymakçı konuşmalar yaparak işçilerin 1 Mayıs'ını kutladı.
Zonguldak'ın Çaycuma ilçesinde de işçiler 1 Mayıs kutlamaları için Cumhuriyet Meydanı'nda bir araya geldi. Kutlamalara sendika ve sivil toplum örgütü temsilcileri, kağıt fabrikası çalışanlarının yanı sıra çok sayıda yurttaş katıldı. Eğitim Sen Çaycuma Şube Başkanı Gökhan Taner Günsan ve Selüloz İş Çaycuma Şube Başkanı Hakan Cura'nın mitingde konuşma yaptı. Yapılan konuşmalar ardından eylemciler, davul zurna eşliğinde halaya durdu. Kitle burada yaptığı kutlamanın ardından kent merkezindeki kutlamalara dahil oldu. Öte yandan Saadet Partisi'nin "İşçiyi Yaşat ki Devlet Yaşasın" pankartı dikkat çekti.
Rize'nin Fındıklı ilçesinde işçi ve emekçiler, de tulum eşliğinde 1 Mayıs yürüyüşü düzenledi. Kitle, "ÇAYKUR halkındır satılamaz", "Dereler özgürdür özgür akacak", "İş, ekmek, özgürlük", "Birleşe birleşe kazanacağız", "Kurtuluş yok tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz", "Yaşasın halkların kardeşliği", "Dünya yerinden oynar kadınlar özgür olsa", "Hak hukuk adalet", "Faşizme karşı omuz omuza" sloganları atıyor.
Giresun'da da 1 Mayıs kutlamaları kapsamında sendika ve sivil toplum örgütleri öncülüğünde kutlama düzenlendi. Debboy mevkiinde bir araya gelen kitle Gazi Caddesi güzergahı üzerinden Osman Ağa Meydanı'na yürüyüş düzenleyerek alanda kutlama gerçekleştirdi.
Ordu'da kent merkezinde bulunan siyasi parti, sivil toplum örgütleri ve sendikalar KESK öncülüğünde 1 Mayıs İşçi Bayramı'nı kutlandı. Cumhuriyet Meydanı'nda bir araya gelen kitle sık sık "Yaşasın 1 Mayıs" sloganı attı. Yapılan konuşmaların ardından kitle kutlamalar müzik dinletisiyle devam etti.
Bartın kentinde de, 1 Mayıs İşçi Bayramı yaklaşık bin kişinin katılımıyla kutlandı. Kemerköprü Meydanı'nda toplananlar, ellerindeki pankart ve dövizlerle yürüdü. Maden işçileri kortejin önünde yer aldı. Kitle, davul-zurna eşliğinde sloganlarla Cumhuriyet Meydanı'na ulaştı. Sendika temsilcilerinin konuşmalarının ardından kitle çalınan marşlar eşliğinde halay çekti.
Edirne'de 1 Mayıs kutlamaları için DİSK öncülüğünde binlerce kişi Atatürk Bulvarı üzerinde toplandı. Kitle buradan sloganlar eşliğinde Saraçlar Caddesi’ne geldi. Caddede kutlama yapılacak alan, polis barikatlarıyla çevrilirken, alana girenler aramadan geçirilerek içeri alındı. Mitingde konuşma yapan Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası (Tes-İş) Edirne Şube Başkanı Zeki Şişko, 1 Mayıs'ı Olağanüstü Hal durumunda kutladıklarını ifade ederek, hükümet politikalarını eleştirdi. Şişko, "Sanayimiz, derelerimiz, havamız, suyumuz, toprağımız, ormanlarımız için alanlardayız. Emeğin giderek değersizleştirildiği, insancıl çalışma koşullarının yok edildiği, iş cinayetlerinin arttığı, yanlış enerji tercihleri ile ülkenin geleceğinin karartıldığı, çevre duyarsızlığı ile yaşam alanlarımız kirletildiği için, meslek itibarsızlığına, işsizliğe, yoksulluğa karşı çıkmak için alanlardayız" dedi. Yapılan konuşmaların ardından kitle müzik gruplarının söylediği ezgilerle halaya durdu.
Denizli’de de 1 Mayıs kutlamalarının merkezi Tarım İl Müdürlüğü önü oldu. DİSK ve KESK’in yanı sıra CHP ve HDP’nin de yer aldığı kutlamalarda kitle ilk olarak Valilik ve Emniyetin yasak olduğunu duyurduğu Delikliçınar Şehitlik Meydanı’nda toplanmaya başladı. Oradan Ulus-Tokat kavşağına yürüyüşe başlayan kitle her geçen saniye daha da kalabalıklaştı. Yapılan yürüyüşün ardından kitle polis bariyerleri ile çevrilen alana yapılan üst aramasının ardından geçmeye başladı. Kitle Tarım İl Müdürlüğü önündeki boş alanda miting için bir araya gelirken, sık sık “Yaşasın 1 Mayıs”, “İş ekmek özgürlük” ve “KHK’ler gidecek biz kalacağız” sloganları atıldı. Mitingin başlamasının ardından İstiklal Marşı okunmadığı gerekçesi ile CHP'liler tertip komitesine tepki gösterdi. Ancak tertip komitesi programda olmadığı gerekçesi ile İstiklal Marşı okunmazken, 1978 1 Mayıs'ın da yaşamını yitirenler için saygı duruşunda bulunuldu.
Eğitim İş Denizli Şube Başkanı Namık Kemal Aydoğan ve Eğitim Sen Denizli Şube Başkanı Mehmet Dede, yaptıkları açıklamada OHAL ve KHK'lere son verilmesi çağrısı yaparken, toplumun tüm kesimlerinin birlikte mücadelesi ile baskı rejimine son verileceği vurgulandı. Yapılan konuşmaların ardından şarkılar eşliğinde çekilen halaylarla kutlamalar devam etti. Kitle halayların ardından sloganlar eşliğinde dağıldı.
Balıkesir’deki 1 Mayıs kutlamaları Edremit, Burhaniye, Ayvalık ve Bandırma ilçelerinde gerçekleştirildi. Edremit’te yapılan kutlamalarda işçi ve emekçilerle birlikte siyasi parti kortejleri Baraj Caddesi üzerinde toplanarak, Şehit Hamdi Bey Meydanı’na yürüyüş gerçekleştirdi. Yapılan yürüyüşün ardından konuşmalarla devam eden miting halaylarla son buldu.
Balıkesir’in Ayvalık ilçesinde de Türk-İş, KESK, DİSK, Bağımsız Kadın İnisiyatifi, CHP, EMEP ve HDP 1 Mayıs kutlamalarını ortak gerçekleştirdi. Ayvalık Öğretmenevi önünde sabah saatlerinden itibaren toplanan kitleler, “Söz yetki, karar çalışanlarda”, “Faşizme karşı omuz omuza” ve “Halkız, haklıyız, kazanacağız” sloganlar ve dövizler eşliğinde yürüyüşe geçti. Cumhuriyet Meydanına yapılan yürüyüşün ardından mitinge geçildi. Mitingde Ayvalık 1 Mayıs Tertip Komitesi adına Belediye-İş Ayvalık Şubesi Başkanı İsmail Yeniköylü açıklama yaptı.
1 Mayıs çalışmaları sırasında afişlerinin nerelere asılıp asılmayacağı konusunda engellemelerle karşılaştıklarını dile getiren Yeniköylü, tüm engellemelere karşı OHAL’e, sömürüye, savaşa karşı alanda olduklarını vurguladı. İşçi ve emekçilerin çalışma koşullarının gün gün ağırlaştığına dikkat çeken Yeniköylü, işçilerin 100 yıl önce kazandıkları 8 saatlik çalışma hakkına rağmen Türkiye’de halen 10-12 saat hatta daha uzun sürelerde zorla çalıştırmanın olduğuna dikkat çekti. 24 Haziran seçimlerine de dikkat çeken Yeniköylü, demokrasi ve özgürlük için 24 Haziran’a kadar 1 Mayıs kararlılığı ile çalışacaklarını söyledi.
Yapılan açıklamanın ardından kitle halaylar ve sloganlar eşliğinde kutlamalara son verdi.
Aydın’daki kutlamalarda ise kitleler Egemenlik Bulvarı üzerinde kortejler halinde toplanarak, Atatürk Meydanı’na doğru yürüyüş gerçekleştirdi. KESK, DİSK, TMMOB, Türk-İş, Aydın Çevre Platformu ile çok sayıda sivil toplum örgütünün yanı sıra siyasi partilerin katılımı ile gerçekleştirilen 1 Mayıs kutlamalarına CHP Aydın milletvekillerinin yanı sıra HDP İstanbul Milletvekili Hüda Kaya da katıldı. Kutlamalarda kitleler “Yaşasın 1 Mayıs”, “KHK’ler gidecek biz kalacağız”, "Biz Gezi'ciyiz onlar gidici" ve “Savaşa, işgale, sömürüye emperyalist ve faşist saldırganlığa dur demek için 1 Mayıs’ta Newroz ruhu ile alanlardayız” pankartları açarak sloganlar attı.
Aydın'da 1 Mayıs Tertip Komitesi adına açıklamayı Belediye-İş Aydın Şube Başkanı Hidayet Yaman yaptı. Açıklamada ortak mücadele vurgusu yapıldı.
Aydın'ın Söke ilçesinde de 1 Mayıs, Hükümet Meydanı'nda kutlandı. Söke Emek Kültür ve Sanat Platformu tarafından yapılan kutlamaya sendikalaşma mücadelelerini sürdüren SİBAŞ işçileri de katıldı. "Yaşasın sınıf dayanışması", "SİBAŞ işçisi direnişin simgesi" sloganlarıyla coşkuyla karşılandı.
Gebze Sendikalar Birliği’nin çağrısıyla aralarında Petrol İş, Eğitim-Sen Gebze Şubesi, HDP, CHP Kocaeli İl yönetimlerinin de bulunduğu çok sayıda siyasi parti ve sivil toplum örgütü Gebze ilçesinde bulunan Cumhuriyet Meydanı’nda 1 Mayıs İşçi Bayramı’nı kutladı. “Sendikal örgütlenmenin önündeki engeller kaldırılsın”, “Kadın emeği yaşamı özgürleştirecek” ve “Savaşa sömürüye baskı ve gericiliğe karşı mücadeleye” pankartlarının bulunduğu alanda “Taşeron sistemine karşı”, “Kıdem tazminatına karışma”, “Taşerona hayır” dövizleri taşındı. Alandan sık sık “OHAL değil demokrasi”, “Jin jiyan azadi”, “Yaşasın örgütlü mücadelemiz” ve “Birleşe birleşe kazanacağız” sloganları yükseldi. Yüzlerce emekçinin katıldığı 1 Mayıs kutlamasında yoğun güvenlik önlemlerin alındığı görüldü.
DERİ İŞÇİLERİNDEN 1 MAYIS KUTLAMASI
Tuzla Organize Sanayi Bölgesi işçileri 1 Mayıs kutlaması kapsamında Aydınlı’da bulunan DERİTEKS Tuzla Şubesi önünde toplandı. İşçiler, “Her yer Taksim her yer direniş”, “Yaşasın 1 Mayıs”, “1 Mayıs’ta alanlardayız”, “Yaşasın 1 Mayıs yaşasın sınıf dayanışması”, “İş ekmek özgürlük”, “Birlik mücadele zafer”, “Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber ya hiç birimiz”, “Zafer direnen emekçinin olacak” sloganlarıyla yürüyüş gerçekleştirdi.
Pankart ve dövizlerle toplusözleşme ve örgütlenme önündeki engellerin kaldırılması taleplerini dile getiren işçiler, patronların ve hükümetlerin haklarına yönelik saldırılarını da ıslıklarla protesto etti. Yürüyüşün ardından işçilere seslenen DERİTEKS Şube Başkanı Binali Tay, savaş ve seçim koşullarına dikkat çekerek, işçi haklarına saldıranlara birlik olunması gerektiğini söyledi. Kitle daha sonra Maltepe'deki mitinge katılmak üzere yola çıktı.
‘BARIŞ VE HUZUR İÇİNDE YAŞAMAK İSTİYORUZ’
Saygı duruşuyla başlayan kutlamada emekçiler adına Gebze Sendikal Birliği Dönem Sözcüsü Süleyman Akyüz konuştu. 1 Mayıs alanlarının sömürüye karşı direnme alanı olduğunu dile getiren Akyüz, “Sömürü ve zulme karşı sesimizi işçi kenti Gebze’den yükseltiyoruz. Ülkemiz için sabah akşam alın teri döken bizler, vatanımızı seviyoruz. Ancak sermayenin çıkarları için savaşmak istemiyoruz. Barış ve huzur, kardeşçe ve demokrasi içinde yaşamak istiyoruz” dedi.
‘SEÇİM MESAJIMIZ NETTİR, EMEKTEN YANA OLACAĞIZ’
OHAL’in amacı dışında ilan edildiğini ifade eden Akyüz, “OHAL işçi ve emekçiye dönmüş durumda. Keyfi baskı ve yasaklamalar işten çıkarılma sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır. İşçi sınıfının en temel mücadele silahı olan grev hakkı, OHAL ile elinden alındı. 24 Haziran öncesinden önce emeğin sesiniz buradan yükseltiyoruz. Seçimlerde mesajımız nettir. Krizin faturasını emekçilere kesenden değil, emek ve adaletten yana tavrımızı koyacağız” diye konuştu. İnsanca bir yaşam için mücadele ettiklerine dikkat çeken Akyüz, “İktidar bugün ülkenin bütün değerlerini miras yedi gibi savurmaktadır. Anadolu’nun birçok kentine yayılmış şeker fabrikalarını satmak istiyor. Fabrikalar vatandır, vatan satılmaz” diyerek emekçiler olarak direnmeye devam edeceklerini söyledi.
Bursa’da da bir araya gelen binlerce kişi 1 Mayıs İşçi Bayramını kutladı. Kent Meydan’ında bir araya gelen kitle yoğun güvenlik önlemlerinin ardından arama noktalarından geçerek, yürüyüşteki yerini aldı. Buradan Atatürk Stadyumu Meydanı’na yürüyen binlerce kişi ikinci arama noktasından geçerek alandaki yerini aldı. “Diktatöre karşı demokratik üniversite” pankartı sakıncalı bulunarak alana alınmadı. Aralarında HDP İl Örgütünün de olduğu çok sayıda sivil toplum örgütü ve parti temsilcileri destek verdi. Coşkunun yoğun olduğu alana gelen bütün kesimler kendi taleplerini haykırdı. "BijÎ Yekê Gulanê", "Kadın emeği yaşamı özgürleştirecek" ve "Yaşamı emeğimiz ile inşa edeceğiz" pankartlarının açıldığı kutlamada "Yaşasın 1 Mayıs" ve "İşçilerin birliği sermayeyi yenecek" sloganları atıldı.
Mezapotamya Ajansı